Vorige week gingen we in waar je op moeten letten bij de aanschaf van een PC of laptop qua processor. Afgekort de CPU. Deze week gaat de aandacht naar het andere vaak superbelangrijke en zelfs onmidsbaare onderdeel: de grafische kaart, ook wel afgekort als GPU. De grafische kaart heeft een enorme ontwikkeling doorgemaakt en kan een groot verschil maken in prestatie. Hoe zit dat en wanneer en voor welke toepassing speelt dat dan welke rol?
Grafische kaarten in laptop, workstation of iMac?
Allereerst moet je begrijpen dat een aparte grafische kaart een vereiste is bij alle 3D programma’s tegenwoordig. Wanneer u ergens ziet staan “Intel HD” of “Iris” dan weet u dat uw 3D of CAD programma niet goed of zelfs helemaal niet gaat draaien. Intel en IRIS zijn gafische kaarten die via de processor werken en een stukje op het moederbord daarvoor ingebouwd hebben. Zie het als een zeer licht grafische kaartje als het ware. Een aparte grafische kaart is dus echt een fysiek onderdeel. In desktops of workstation, zeg maar een redelijk kast, betekent altijd ook een aparte “printplaat” die dwars gemonteerd erin zit. Om zo ook lucht en/of waterkoeling mogelijk te maken.
Om je nu even in de war te brengen is een grafische kaart op een laptop geen apart onderdeel in de zin van een onderdeel wat eruit te halen is en te vervangen. Daar wordt het, vanwege de compacte ruimte, uit eindelijk ook meegebouwd op het zogenaamde “moederbord”. Je kunt dan ook niet naderhand je laptop opwaarderen, wat dan weer een voordeel is voor een systeemkast waar dat juist meestal wel simpel kan. Het betekent ook dat wanneer je voor een laptop kiest, sowieso heel goed op de grafische kaart moet letten. Een IMac is dan nog het beste te vergelijken met een laptop qua techniek, en ook de zogenaamde all-in-one pc’s waar dus alles in het scherm zit, zijn technisch gezien ook in weze laptops met een groter scherm op een voet.
Gewicht, dikte, geluid, kosten, snelheid.
Een iPad, tablet of zeer dunne laptop heeft geen ruimte voor een grafische kaart. Betekent dat zeer dunne, pak hem beet dunner dan 2 cm meestal niet geschikt zijn voor 3D tekenen. Hoe minder ruimte er is, hoe meer het een uitdaging voor de fabrikanten is veel techniek in die beschikbare ruimte te stoppen. Het grootste probleem daarbij is de koeling. Er zijn tegenwoordig laptops met zeer snelle grafische kaarten, die zelfs behoorlijk dun zijn geworden, maar als onoverkomelijk nadeel dan weer hebben dat ze veel geluid maken tijdens het werken vanwege de koeling die dan toch een minimale ruimte heeft.
Eigenlijk is ons advies altijd voor een werkstation te kiezen en alleen voor een laptop te gaan, als mobiliteit een vereiste is voor het werk. Voor het snel laten zien aan de klant kan u uiteraard kiezen voor een iPad, tablet of telefoon, want het afspelen van foto, video of zelfs VR 360 beelden is daar geen enkel probleem op.
NVIDIA of AMD?
Er zijn eigenlijk 2 merken die de boventoon voeren in de systemen en dat is Nvidia of AMD. AMD is doorgaans wat goedkoper en heeft als nadeel dat er geen zogenaamde CUDA cores inzitten, waar steeds meer programma’s gebruik van maken. Deze cuda cores zijn uitermate geschikt voor dezelfde taken die zich herhalen. Zoals bij rendering zijn dat lichtberekeningen. De programma’s die deze techniek benutten zijn in extreme mate Unicorn Render. Unicorn Render stuurt namelijk direct deze cuda rekenkernen aan. Hoe meer er zijn, hoe sneller het gaat. Ook de nieuwste V-Ray next gaat die kant op, zij het in wat minder mate doordat ze het op een andere manier benutten. De overeenkomst is in elk geval dat een snelle grafische kaart direct snelheidsvoordeel biedt. Sommige render programma’s vereisen wèl een grafische kaart, maar gebruiken de cuda core kracht niet, zoals Artlantis en SU podium.
Open GL, direct x?
Deze termen kun je tegen komen bij systeemeisen. Open Gl is een aansturing die door alle moderne grafische kaarten wordt ondersteund. En omdat het er al jaren is, zijn er ook weer versie nummers van. Tegenwoordig is dat 4.5 en hoger. Een systeem eis zoals Sketchup die heeft, van Opengl 3 of hoger, is dus helemaal niet fors, zo niet bescheiden. Helaas is er niet veel performance verbetering tussen een uitgebreide of eenvoudiger kaart voor alléén sketchup. Vooral voor layout, schaduw en alles wat maar op het beeld geregeld wordt, helpt natuurlijk elke extra kracht. Als je systeem niet aan de sketchup eisen zoals opengl 3 kan voldoen, is het eigenlijk best al “op leeftijd”. Daar komt het op neer. Directx is óók zo’n vorm van aansturing. Deze wordt zeker in diverse CAD en render programma’s gebruikt en is typisch iets voor 3D. Ook daarvoor geldt dat deze door de Nvidia geforce gtx en rtx serie prima ondersteund worden.
Windows of Apple?
Apple heeft enige jaren terug besloten geen machines meer te maken met Nvidia, ook wel het “groen kamp” maar met AMD, ook wel het “rode kamp” goedkoper om te produceren. De apple machine streeft een prachtig design na, en dat is ze ook absoluut gelukt. Zelfs de meest verknochte PC gebruiker zal moeten toegeven dat zo’n alles-inéén IMac een juweeltje voor het oog is. Maar nu weer de techniek. Ten eerst is die hele dunne apple of iMac helemaal niet voorzien van veel grafische kaart “power”. Helaas ook nog eens alleen van AMD in de laatste modellen. Dit blijkt grote gevolgen te hebben voor je keuze qua render software. Je wordt daardoor ineens heel beperkt wanneer je tenminste snel iets wil kunnen maken. Twinmotion, wat op Unreal game engine is gebaseerd heeft wel een mac versie die de AMD grafische kaart benut, maar met helaas dus wat beperkingen ten op zichte van de windows PC variant. Een macbook draait het zeker niet zonder regelmatig uitvallen en het maken van animaties, waar het programma voor gemaakt is, blijkt vast te lopen. Een tuinontwerper, welke wij herhaaldelijk van te voren hadden gewaarschuwd hadden, koos toch op mac te blijven en kan nu plaatjes op zijn Mac maken, waar een PC een hele film kan produceren in dezelfde tijd. De keuze van veel render programma’s makers is dan ook niet eens een render variant voor mac uit te brengen. Omdat het extra werk zou zijn en een veel trager werkend programma zou opleveren. En daarmee weer een minder kans op tevreden gebruikers.
Alle aspecten meegenomen is de conclusie uit bovenstaande 3 ledig.
- Wil je gaan renderen, en je bepalen door kwaliteit, snelheid en gemak, dan is die ten eerste een stuk groter op windows dan op Apple.
- Van de keuzes die er op beide platforms zijn, is de PC variant sneller als je hetzelfde bedrag zou uitgeven.
- Wanneer je voor PC kiest, een krachtige grafische kaart èn software die dat benut, kun je een kwaliteit en snelheid krijgen, die simpelweg op Apple niet bestaat en niet haalbaar is.Ook ziet het niet naar uit dat dat snel gaat veranderen. Conclusie: wil je concurrerend render afbeeldingen, animaties of VR maken, dan kies je PC met windows en NVIDIA. Geforce RTX. Bijkomend voordeel is dat werkelijk alle andere zaken óók sneller zijn op die PC met Windows bij dezelfde investering. Door zowel processor, als SSD met nvme, als GPU.
VOLGENDE KEER? de DO en DON’ts voor installatie.
Waar of niet waar?
“Mac is grafisch toch veel beter dan PC”
“Apple is grafisch veel beter” horen we nog wel eens. Grafisch, 3D en rendering….is dat zomaar hetzelfde? En hoeveel klopt daar technisch gezien van? Apple werd vooral bekend in de grafische sector. En hier zit die link in ons hoofd door dat woordje “grafisch”. Verder zien we dat Apple schermen, zeker de retina, erg veel beeldpunten hebbeb. Dat oogt natuurlijk erg scherp. Het scherm is vaak niet ontspiegeld en er recht op kijkend levert dat mogelijk een aansprekender resultaat en is dat imago te verklaren. Een grafische kaart die voor cad en rendering gebruikt wordt, moet echter niet alleen veel pixels aan kunnen sturen, maar vooral ook brute kracht leveren.
“als ik nu wat koop is het volgende week al verouderd”
De doorlooptijd van een totaal nieuwe GPU generatie is ruim 2 jaar. De nieuwste RTX serie van NVIDIA is sinds enkele maanden uit. Zou je vandaag iets aanschaffen is onze inschatting dat het de komende 2 jaren niet sneller wordt. Had je net vorig jaar de GTX 10 serie aangeschaft dan was je óók weer minder kwijt, de RTX kaarten zijn namelijk wat duurder en zakken nu pas weer in prijs. Je kunt even navragen wat er nu in je systeem zit en bepalen of een vervanging echt wat oplevert. Wanneer je voor een workstation hebt gekozen kan de grafische kaart vaak apart vervangen worden en is dat soms een budget vriendelijker keuze dan het hele systeem vervangen. Laat je dus goed adviseren door biivoorbeeld even naar ons te bellen.
“voor CAD en render moet je toch juist NVIDIA QUADRO hebben?”
Diverse mechanical softwares, met name van autodesk, adviseren Quadro. Je ziet het terug in de systeemeisen en aanbevolen HP workstations. De quadro kaarten zijn “professioneler” wordt ook wel gezegd, en de Geforce kaarten voor game en hobbyisten. Met dit soort adviezen, als je die lekker simpel gaat overnemen voor bijvoorbeeld sketchup of arc+, kun je een dure fout maken. En nog meer voor de render programma’s zoals u die ons assortiment ziet, maar ook die van anderen, is de geforce serie ernstig in het voordeel als het gaat om het aantal rekenkernen, de cuda cores. Het verhaal van Quadro komt natuurlijk zeker niet uit een duim! Het gaat vooral om andere software, waar specifieke aansturing voor is geschreven. En dan gaat het om weergave van grote modellen en vectoren vooral, die met draaien dan soepeler gaan op een quadro kaart. In elk geval kun je voor Sketchup, Arc+ en al onze render programma’s blind varen op het advies: Geforce serie en juist géén quadro. Het wil andersom niet zeggen dat quadro helemaal niet werkt. Maar om bijvoorbeeld voor Unicorn Render dezelfde performace op Quadro te krijgen moet je ongeveer 6 keer zoveel uitgeven. We hebben het dan concreet over de Quadro P6000 van ruim 6000 euro vs geforce RTX 2080ti die je vanaf 1050 euro ex. btw kunt vinden.